- Τζακάρτα
- Πόλη (7.829.000 κάτ.), πρωτεύουσα της Δημοκρατίας της Ινδονησίας, στη βορειοδυτική ακτή του νησιού Ιάβα, στον μυχό ενός εκτεταμένου κόλπου, που βρέχεται από τη θάλασσα της Ιάβας.
Οι Ινδονήσιοι ιστοριογράφοι τοποθετούν την ίδρυση της πόλης στις 22 Ιουνίου 1527, δηλαδή σχεδόν έναν αιώνα πριν από την αξιοποίησή της από τους Ολλανδούς. Πραγματικά, πριν ακόμα από την άφιξη των Ευρωπαίων σε αυτή τη χώρα υπήρχε μια σειρά από καλά οργανωμένα κέντρα συνδεδεμένα με δρόμους και κανάλια, κατασκευασμένα από το βασίλειο των Πουράνα (14ος αι.), που είχε την πρωτεύουσά του στο Μπόγκορ. Μετά από την πτώση αυτού του βασιλείου, η εγκατάσταση μετατοπίστηκε προς την ακτή δημιουργώντας ένα μικρό παραθαλάσσιο κέντρο που ονομάστηκε Σούνδη Κελάπα και έγινε σημαντικό εμπορικό λιμάνι επί βασιλείου των Παντζαντζαράν. Στις αρχές του 16ου αι., η πόλη έχει ήδη πάρει το όνομα Τ. (που στη σανσκριτική σημαίνει δυνατή και ένδοξη), αλλά πρέπει να ήταν ακόμα ένα μάλλον μικρό κέντρο, γιατί όταν ο Ολλανδός κυβερνήτης Γ.Π. Κοέν, το 1619, άρχισε να χτίζει μια καινούργια πόλη (Μπατάβια), δεν υπήρχε σχεδόν τίποτα από τον σουνδικό συνοικισμό. Έδρα της ολλανδικής Εταιρείας των Ανατολικών Ινδιών, και σημαντικότατο λιμάνι, το 1699 έμεινε ακατοίκητη μετά από σεισμό και μόνο τον 19o αι., μετά την αγγλική κατοχή του 1811-16, έφτασε πάλι στην παλιά άνθηση. Υπήρξε ένα από τα σημαντικότερα εμπορικά κέντρα της Άπω Ανατολής, αφότου, μετά το άνοιγμα της διώρυγας του Σουέζ και με τη γρήγορη ανάπτυξη της Σιγγαπούρης, πήρε μέρος στην εμπορική και ναυτική κίνηση. Στη διάρκεια του B’ Παγκοσμίου πολέμου (1942) έπεσε στα χέρια των Ιαπώνων που την κατείχαν έως το τέλος του (1945). Έδρα της προσωρινής κυβέρνησης της Δημοκρατίας της Ινδονησίας (1948), γίνεται πρωτεύουσα το 1949 και τον επόμενο χρόνο παίρνει πάλι το παλιό της, σημερινό όνομα.
Είναι χτισμένη στην εκβολή του ποταμού Τζι Λίουνγκ, στη βορειοδυτική ακτή της Ιάβας, σε μια περιοχή αρχικά ελώδη που αξιοποιήθηκε αργότερα από τους Ολλανδούς. Είναι η μοναδική πόλη της Ινδονησίας που σημείωσε μια τόσο γρήγορη δημογραφική αύξηση προκαλώντας οικοδομικά και κοινωνικά προβλήματα· πραγματικά, το 1930 δεν ξεπερνούσε τις 500.000 κατοίκους ενώ το 1950 πλησίασε τα 2 εκατ. Η ανοικοδόμηση της πόλης άρχισε στις αρχές του 20ού αι.
Παρά το γεγονός ότι στα τελευταία χρόνια η βιομηχανία παρουσίασε αξιόλογη ανάπτυξη και στην Τ. ιδρύθηκαν ναυπηγεία, εργοστάσια μηχανουργίας και μεταλλομηχανουργίας, καθώς και υφαντουργίας και ειδών διατροφής, η πόλη είναι ουσιαστικά εμπορικό κέντρο, χάρη στο οδικό και σιδηροδρομικό δίκτυο που τη συνδέει με τα άλλα μεγάλα κέντρα της Ιάβας, το αεροδρόμιο Κεμαγιοράν, σημαντικό σταθμό στον δρόμο μεταξύ Ευρώπης και νοτιοανατολικής Ασίας και στο καινούργιο λιμάνι της, που κατασκευάστηκε στα τέλη του περασμένου αιώνα στην Ταντζούνγκ Περιούκ, περίπου 10 χλμ. στα Α της πόλης. Η Τ. είναι εξάλλου το μεγαλύτερο πολιτικό, διοικητικό και πνευματικό κέντρο της χώρας. Είναι έδρα του πανεπιστημίου της Ινδονησίας και ενός από τα πλουσιότερα εθνογραφικά μουσεία όλης της Ασίας.
Η T., παρότι είναι πάντα το σημείο εκκίνησης κάθε ταξιδιού για τα νησιά της Ινδονησίας αξίζει μόνο μια μικρή στάση: στην πρωτεύουσα το ενδιαφέρον συγκεντρώνει το σύγχρονο τμήμα της με τα δημόσια κτίρια σε αρχιτεκτονικό ρυθμό πάντα εντυπωσιακό. Υπάρχει επίσης το ενδιαφέρον Ιστορικό και Εθνογραφικό Μουσείο και το παλαιό τμήμα της πόλης με τα κανάλια και τα πολυάριθμα παλαιά κτίρια σε ολλανδικό ρυθμό του 17ου αι. (Μουσείο της παλιάς Τζακάρτα, Δημαρχείο του 18ου αι., πορτογαλική εκκλησία του 18ου αι., αρχεία του κράτους, βίλα του πρώην Ολλανδού κυβερνήτη). Δίπλα στην παλαιά, αποικιακή πόλη βρίσκονται η κινεζική συνοικία, η ιχθυαγορά και το ενυδρείο. Σε όχι μεγάλη απόσταση από την πρωτεύουσα βρίσκεται το Μπογκόρ, γνωστό για το μεγάλο και επιστημονικό ενδιαφέρον που παρουσιάζει ο παγκόσμιας φήμης βοτανικός κήπος του.
Η Βουλή, αρχιτεκτονικό έργο που συνδυάζει τις σύγχρονες αντιλήψεις με την ινδονησιακή παράδοση.
Μια συνοικία της Τζακάρτα. Η σχετικά πρόσφατη μεγάλη εξάπλωση άλλαξε την όψη της ινδονησιακής πρωτεύουσας, η οποία υπήρξε επί τρεις αιώνες πρωτεύουσα της αποικίας των Ολλανδικών Ινδιών, με το όνομα Βαταβία. Πρωτεύουσα της Ινδονησίας είναι από το 1945.
Γλυπτό μνημειακού χαρακτήρα αναφέρεται στην μέρα ενότητας της νεολαίας στην πρωτεύουσα της Ινδονησίας, Τζακάρτα (φωτ. ΑΠΕ).
Dictionary of Greek. 2013.